یادگیری از طریق مشاوره را یادگیری به شیوه‌ی غیر مستقیم هم نامیده اند. از آن رو، یادگیری از طریق مشاوره به مثابه یک روش تدریس – یادگیری تلقی می‌شود که اندیشه‌های کارل راجرز به عنوان بنیان گذار روش مشاوره ای ویژه، رهنمود‌های بسیار اثر گذاری برای یادگیری می‌نمایاند و آن چه در فلسفه وتکنیک‌های مشاوره راجرز آمده است، الگوی تدریس غیر مستقیم را که درخانواده‌ی الگو‌های تدریس قرار می‌گیرد پوشش داده وپشتیبانی می‌کند.

با مقالات آموزشی بلدیاب همراه باشید

 

یکی از مهم‌ترین کاربست‌های الگوی تدریس یادگیری مشاوره ای یا غیر مستقیم زمانی است که کلاس بسیار « راکد » است و معلم تلاش می‌کند دانش آموزان رابه هر قیمتی شده ازطریق دادن تمرین وعرضه مطالب درسی به حرکت در آورد.

 

راجرز باور داشت روابط انسانی زمینه رابرای رشد انسان فراهم می‌سازد. بنابراین، آموزش باید مبتنی بر مفاهیم روابط انسانی باشد تا بر مبنای موضوعات درسی.

اساسا راجرز، دیدگاه درمان گری خودرابه مثابه الگویی برای یادگیری به حوزه‌ی آموزش و پرورش گسترش می‌دهد.

 

تقریبا به مدت 5 دهه، کارل راجرز از پیشگامان الگوهایی بود که در آن معلم نقش مشاور را ایفا می‌کرد. الگوی تدریس یادگیری مشاوره ای یا غیر مستقیم بر روابط دوستانه‌ی بین معلم ویادگیرنده تاکید می‌ورزد. درالگوی تدریس یادگیری مشاوره ای ( غیر مستقیم ) برروابط دوستانه بین معلم و یادگیرنده تاکید می‌ورزد.

 

درالگوی تدریس – یادگیری مشاوره ای ( غیر مستقیم ) تلاش معلم صرف آن می‌شود که به یادگیرندگان یاری کند تا خود نقش اصلی رادر هدایت آموزش وپرورش شان ایفا کنند – برای مثال، دانش آموزان از طریق گزینش هدف ونیز باتعیین شیوه وسبک یادگیری خود می‌توانند راه‌های دست یابی به مقاصد را معین سازند.

 

در کلاس درس معلم به مثابه یک تسهیل گر و مدیر یادگیری می‌کوشد اطلاعات زمینه ای را عرضه کند تایادگیرندگان خود به به حل مساله بپردازند. همانند هر الگوی تدریس – یادگیری، الگوی تدریس – یادگیری مشاوره ای نیز دارای مقاصدی است، که به ترتیب عبارتند از:

 

1-هدایت یادگیرندگان به کسب بهداشت روانی وعاطفی از طریق پرورش اعتماد به نفس، جرات ورزی و. . .

2-ایجادتوانمندی خودرهبری درتعیین اهداف محتوا، وشیوه یادگیری

3-پرورش اواعی از تفکر کیفی، نظیر خلاقیت و خودابرازی

 

تدریس به شیوه ای که راجرز پیشنهاد می‌کند، تدریس خطی نیست، بلکه تدریسی است زایشی و موقعیت یا برآیندی. درالگوی تدریس – یادگیری مشاوره ای غیر مستقیم بیشتر اصول مورد تاکید قرار می‌گیرد؛ اما سناریوی از پیش تعیین شده درالگوی حاضر، اساسا اصول ساختار تعاملات را هدایت می‌کند.

 

مراحل اجرای الگوی تدریس – یادگیری مشاوره ای ( غیر مستقیم )

با وجود آن که، سیال بودن و پیش بینی ناپذیری الگوی تدریس حاضر پذیرفته شده است. راجرز اظهارمی کند توالی را می‌توان تسهیل فرایند یادگیری ومدیریت آن در نظر آورد. از حاصل پیشنهادات راجرز می‌توان توالی مورد اشاره وی را به پنج مرحله قسمت کرد. از این رو، فرض می‌شود الگوی تدریس – یادگیری مشاوره ای دارای پنج مرحله است.

 

 مرحله اول: تعریف موقعیت کمک دهی

درمرحله حاضر، معلم به مثابه یک مشاور، دانش آموزان رابه ابراز آزادانه احساسات ترغیب می‌کند. درطی فعالیت ابراز احساسات و ارایه نگرش، مسئله اصلی بیان می‌شود، و مقداری روی مسئله بیان شده، بحث می‌شود. با استفاده از همه این فعالیت ها، تلاش می‌شود در دانش آموزان آمادگی روانی و عاطفی مناسب برای ادامه روند فعالیت ایجاد شود.

 

 مرحله دوم: شرح وبسط و کاوش مساله

درمرحله دوم، دودسته فعالیت صورت می‌گیرد: دانش آموزان برای تعریف مساله ترغیب می‌شوند و معلم احساسات دانش آموز را می‌پذیرد و به روشن سازی آن‌ها می‌پردازد. مرحله‌ی حاضر حیاتی است و بسیار حساس، چون اگر دانش آموزان احساسات خود رابیان کنند و بازخورد مناسبی بگیرند، چندان برای ادامه فعالیت راغب نخواهند شد. از این رو، رفتار معلم باید در طی فرایند ابراز احساسات دانش آموزان بسیار دقیق و حساب شده باشد.

 

مرحله سوم: بسط و گسترش بینش

درمرحله سوم، دانش آموزان مسئله بیان شده را به بحث می‌گذارند و از جوانب گوناگون به بررسی و اظهار نظر می‌پردازند. نقش معلم در مرحله حاضر آن است که به حمایت از دانش آموزان بپردازد و نقش یک مشاور تسهیل گر را ایفا کند. تسهیل گری معلم باید به بسط دیدگاه‌ها و گسترش بینش دانش آموزان معطوف گردد. منظور از بسط و گسترش بینش، انجام فعالیت مبتنی بر تفکر واگرا ست.

 

مرحله چهارم: برنامه ریزی وتصمیم گیری

درمرحله حاضر، دانش آموزان برنامه ای برای تصمیم گیری اولیه‌ی خود تدارک می‌بینند. دانش آموزان در برنامه‌های خود تصمیم‌های مربوط به حل مساله را می‌گنجاند. به واقع، دانش آموزان برای حل مساله، برنامه ریزی می‌کنند و تصمیم می‌گیرند. از این میان، معلم تلاش می‌کند ممکن‌ترین یا محتمل‌ترین تصمیم‌ها ی درنظر آورده را روشن سازد. معلم آنچه را که می‌اندیشد دراختیار دانش آموزان قرار می‌دهد.

 

 مرحله پنجم: درهم تنیدن یا ادغام

دانش آموزان دراین مرحله ازمجموع تصمیم‌های اتخاذ شده بهره گرفته و با در هم آمیزی انواعی از راه حل‌ها به حل مساله اقدام می‌کنند. درهم آمیزی راه حل‌ها و اقدامات ممکن، به دانش آموزان گستره بینشی عمیق‌تری می‌دهد. نقش معلم در مرحله پنجم، نقش حمایتی است.

منبع : tebyan